- Sorunu tanımlamak
- Çiftlerde kadınlar sorunun çözümü için daha çok başvurur, erkekler yok sayma ve inkar etme eğilimindedir.
- Değişime isteksiz eşinizi sorun çözümüne nasıl ortak edebilirsiniz
Atak ve Kontr-atak tarzını ortaya koymak
- Bir çok çift sürekli bir savaş içindedir
- Bu durum eşler ve çocuk için ciddi sıkıntıya yol açar
- Kavga hatları çizilmiştir: her iki taraf düşmana azami zarar vermeye çalışır. “tamamen bencil” “tamamen mantıksız” “onun zalimliğinin kurbanıyım” gibi sözler iki partner arasında bir uzlaşmanın olamayacağının işaretidir.
- Her iki tarafta kendini bir kurban diğerini ise zalim olarak görmektedir. Davranışlarını “kendini savunma” olarak görmektedir.
- Tartışma çiftler arasında duygusal/cinsel yakınlaşmayı da olanaksız kılmaktadır
Neler yapılabilir
- Militarize olmayan alanlar oluşturmak
- Heriki tarafında üzerinde konuşabileceği beyaz bayrak taşıyarak girilen bir alan bulmak önerilir.
- Bu alanın da taraflar arasındaki kavganın nesnesi haline gelmesi riskine karşı
–Önlemek için baştan 10 dk bir süre kısıtlaması koyulmalıdır.
–Ardından ara verilerek bir sonraki randevuya kadar konu üzerinde düşünmek önerilir.
Kısır döngü nasıl kırılabilir
- Konuşmalar arasında aralar bırakmak, arkadan vurma riskini azaltacak konuşulanların boşa gitmesini engelleyecektir.
- Diğerinin bakış açısını görmeye çalışmak rolleri, değiştirerek yapılabilir
- Bir süre doğrudan olmayan yollarla; örneğin yazışma ile, telefonla v.d. iletişim kurmak
- Acı veren konuları deşelemek yerine sempatiyle yaklaşılabilecek konuları seçmek
- Son denemede farklılıklarınızı konuşmak yerine ortak noktalarınızı bulmaya çalışmak
Bilgilenme ve yardım alma
- Bazen üçüncü bir taraf hakem olarak tutularak tarafların saldırılarını önleyebilir.
–Ancak burada hakemin tarafsız kalmaması riski var.
–Eğer hakem kişi bir partnerin yakını ya da çok yakın arkadaşı ise sorun oluşur.
- Her iki tarafça saygı duyulan ve tarafsız görülen ortak arkadaşlar, aile çevresindeki tarafsız liderler daha iyi bir çözümdür.
Bir kere ateşkes imzalandıktan sonra
- Taraflar nasıl diyaloglarını sürdürecekleri konusunda anlaşmalıdır.
- Konuşmalara tartışma konusuyla başlamaktan kaçınmalıdır.
- Bir süre için karşı tarafı düşman yerine koymama ilişkilerini olumlu hale getirirlerse kazançlarının neler olacağını hesaplamaları
- Kendini kurban ve karşı tarafı zulmeden kişi yerine koyan klişelerinden kaçınmak önemlidir.
- Kurban ve zulmedici klişesine inanmaya devam edildiğinde davranışları değiştirmek imkansızdır.
- Çünkü bu inanışa göre sizin bir suçunuz yoktur her şey karşı tarafın kabahatidir. Taraflar kendilerine yeni saflar kazanmak için “sorunun daha kötü hale gelmesi için daha ne yapabilirim” üzerine düşünmektedir.
İletişim yolunu değiştirmek
- Karşılıklı adımlar atma : yaşanan sorunu şikayet etmektense isteklere dönüştürerek belirtmek
İletişim araçları
- İletişim sözel ya da bedensel dille olabilir.
- Göz teması kurma olumlu ilişkinin bir göstergesidir.
- Bir omuza dokunma birçok söze bedeldir.
- Sesin tonu diğerine nasıl davrandığımız gösterir. Öfkeli, soğuk, baskıcı, şefkatli alttan alan tarzda olabilir.
Altın bir kural
- Her zaman karşımızdakinin anlatmak istediğini ondan daha iyi anlayamayız en iyisi ona sormak ve şüpheli noktayı açık hale getirmektir.
İyi sözel iletişim için
- Kısa ve öz konuşun
- Duygu ve gereksinimlerinizi basit bir dille aktarın
- Sık sık aralıklar bırakarak karşınızdakine yanıt vermesi için ve kendini ifade etmesi için fırsat verin aksi halde sadece son sözünüze yanıt gelecektir. Öncesinde anlattığınız şeyler boşa gidecektir.
- Olumlu ifadeler seçin: “sürekli benim ayağımı kaydırmaya çalışıyorsun” (olumsuz ve eleştirici bir ifade) yerine “benimle aynı fikirde olmasan da bunu bana belirtmeni isterim” demek gibi.
- Konuşmanızı her zaman olumlu bir cümle bitirin: karşımızdakini eleştirirken önce yaptığı olumlu katkıları belirterek ardından eleştirimiz yapmak ve sonunda yine bir olumlu değerlendirme ile bitirmek yardımcı olacaktır.
- Aksi halde olumsuz biten son cümlemize gelen yanıt ile tartışma sürüp gidecektir. Ör: “şimdilerde biraz düzeldin, ama uzun zamandır bana çok çektirdin” yerine uzun zamandır bana çok çektirdin ama şimdi daha iyi davranıyorsun” demek
Spesifik olun: Genelleme yapmayın
- Tartıştığınız konuyu mümkün olduğunca yer ve zamana dayandırarak kanıtlarla ortaya koyun.
- “Beni sürekli diğerlerinin önünde küçük düşürüyorsun” yerine daha spesifik olarak “annen arkada otururken benim araba kullanışımı eleştirmen beni çok rahatsız ediyor” demeye çalışınız
Geçmişten şikayet yerine gelecekte nasıl daha iyi davranabileceğinizi konuşun
- Geçmişi tartışmaktan uzak duramıyorsanız bunu çok uzatmadan sınırlamaya çalışın
- Konuya sadık kalın, ilgisiz başka konulara atlayarak fikir ayrılığı yaşadığınız diğer meseleleri ortaya dökmeyin
Karşıdakinin zihnini okurmuş gibi konuşmayın
- Ona o sırada “Aklından neler geçtiğini biliyorum” şunlar demek yerine ne düşündüğünü sorun.
- Yapacağımız yanlış bir tahmin karşıdakini çok sinirlendirebilir.
- Çoğunlukla sözlerimize “ben şöyle yaptım” diye başlayın “sen şöyle yaptın” diye eleştirerek değil.
Anlaşma için adımlar atın
- İyi iletişimi sağlama işin sadece yarısıdır.
- İlişki sorunu çözümü için diğer yarısı da anlaşma için adımlar atmadır.
- Şikayetlerinizi ricalarınıza dönüştürün
- İsteklerinizi daha spesifik hale getirin
- Geçmişteki hesaplaşamadan çok geleceğe vurgu yapılmalıdır.
İstekler yapılması gerekli ödevlere dönüştürülmelidir.
- Ödevler karşılıklı olmalıdır, böylece her partnerin karşıdaki için yapacağı birşeyler olmalıdır.
- Ödevlerin uygulanabilir olduğundan emin olmalıyız.
- Bir süre sonra ödevlerin gerçekleştirildiğini kontrol etmek için bir buluşma sağlanmalıdır.
- Haftalık görüşmelerle verilen karşılıklı ödevlerin gözden geçirilmesi gerekir.
- Değişim olabileceği konusunda gerçekçi olmalıyız
- Gelecekteki sonuçlar hakkında pozitif düşünmeye çalışmalıyız
Tek başımıza neler yapabiliriz
- Bazı istenen davranışları güçlendirmek için bu davranışları olumlu/iyi olarak adlandırıp ödüllendirmek
- Örneğin eve işten geç gelen eşinizin bu davranışı sizi çok kırıyor ve sinirlendiriyorsa iki yolunuz vardır geç gelince onu azarlamak.
- Erken gelince ona ne kadar sevindiğini söylemek. İkincisini seçmeniz ve erken gelince onu ödüllendirmeniz zaman içinde erken gelmesini artıracaktır.
- Eğer çok geç gelmişse yarım saat kadar mesafeli ve sessiz olunuz, ona olumlu bir ifade göstermeyiniz ardında normal davranış kalıbınıza dönünüz. Bu davranışı tekrarladıkça böylece sizin rahatsızlığını geç gelmesini pekiştirmeyecek ve çok geç gelişlerin azalmasını sağlayacaktır.
Olumsuz davranışları Söndürme tekniği
- Olumsuz / kötü görülen davranışları görmezden gelerek ya da ödüllendirmeyerek sönmelerini sağlamak.
- Paradoksal bir durum şudur örneğin geç gelme davranışından şikayet etmek bu davranışı güçlendirecektir.
- Eşinize verdiğiniz olumsuz dikkat onun davranışını pekiştirebilir. Oysa geç gelen eşinizi bir süre ihmal etmek bir çeşit sönme oluşturabilir.